Słownik polskich i angielskich skrótów i terminów foto-wideo

123  A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  W  X  Y  Z 


3D Management – w projektorach funkcja pozwalająca na niezależną zmianę barw w zakresie ich nasycenia i intensywności według własnych preferencji (BenQ).

AA – rozmiar baterii lub akumulatorów: średnica 14,5 mm, wysokość 50,5 mm (paluszki).

AAA – rozmiar baterii lub akumulatorów: średnica 10,5 mm, wysokość 44,5 mm (mniejszy od paluszków).

Aberracja – wada soczewki, obiektywu powodująca zniekształcenie, rozmycie, przebarwienie obrazu.

Aberracja chromatyczna – wada spowodowana niemożliwością skupienia przez układ optyczny promieni światła o różnych barwach (długościach fali) w jednym punkcie, w skutek czego powstaje zamiast jednego punktu wielobarwna plamka.

Aberracja geometryczna – wada polegająca na niedokładnym odwzorowaniu geometrii obrazu.

AF Mode – tryb pracy autofokusa.

Anti-Shake – system stabilizacji matrycy światłoczułej redukujący efekt drgań aparatu, wbudowany w korpus aparatu.

Aperture – przysłona.

Aperture-Priority (Av, A) – preselekcja przysłony, automatyczny dobór czasu do wybranej przysłony.

APO (apochromat) – układ optyczny, w którym zlikwidowano lub zminimalizowano aberrację chromatyczną i sferyczną dla barw podstawowych.

Autobracketing (autobraketing) – funkcja automatycznego wykonywania przez aparat kolejnych naświetleń tego samego kadru przy zmienionych parametrach.

Auto Exposure (AE) Lock, Measurement Lock – pamięć pomiaru światła, zablokowanie nastawionych parametrów naświetlania.

Autofokus (AF, AutoFocus) – automatyczne ustawianie ostrości.

B (bulb, czas B, czas T) – teoretycznie nieograniczony czas otwarcia migawki (od momentu naciśnięcia spustu migawki do momentu jej zwolnienia).

Battery Check – wskaźnik stanu naładowania baterii.

Bokeh (wym. boke) – termin stworzony poprzez transliterację japońskiego słowa bo-ke lub boke, które oznacza rozmycie i opisuje sposób oddawania na zdjęciach nieostrości obiektów znajdujących się poza głębią ostrości.

Bluetooth – międzynarodowy standard krótkodystansowej (do 10 m), radiowej transmisji danych cyfrowych oraz głosu, umożliwiający komunikację radiową (wykorzystującą częstotliwość 2,4 GHz) między komputerami, i innymi urządzeniami cyfrowymi. Autorem standardu jest grupa Bluetooth Special Interest Group założona przez firmy: Ericsson, IBM Corporation, Intel, Nokia AB oraz Toshiba.

Body – korpus.

Bracketing, Auto Exposure Bracketing (AEB, autobraketing) – funkcja automatycznego naświetlania kolejnych klatek z ekspozycją różniąca się o zadaną wartość.

Brilliant Color – w projektorach funkcja odpowiedzialna za wyświetlanie obrazu o podwyższonej jasności z dużą głębią kolorów (BenQ).

Bulb Setting – czas B, patrz B.

CCD (Charge Coupled Device) – typ matrycy światłoczułej stosowanej w aparatach cyfrowych. Po zakończeniu naświetlania ładunek z każdego piksela przekazywany jest szeregowo do węzłów znajdujących się na końcu rzędu pikseli, a dalej do węzła wyjściowego, gdzie ładunek elektronów zamieniany jest na napięcie i wysyłany do zewnętrznego przetwornika zamieniającego sygnał analogowy na cyfrowy.

CF (CompactFlash) – pierwsza, dostępna na rynku karta pamięci flash. Standard wprowadzony w 1994 r. Charakteryzuje się jednymi z największych szybkości przesyłu danych. Dodatkową cechą kart CF jest fakt, iż interfejs elektroniczny jest prawie identyczny z interfejsem IDE stosowanym w komputerach osobisych do obsługi dysków, co umożliwia ich stosowanie jako dysków o bardzo dużej wytrzymałości mechanicznej, niskim poborze prądu oraz małym wydzielaniu ciepła.

CMOS (Complementary Metal Oxide Semiconductor) – typ matrycy światłoczułej stosowanej w aparatach cyfrowych. Przetworniki zamieniające fotony na elektrony, a elektrony na napięcie znajdują się wprost na pikselu.

CompactFlash – karta pamięci, patrz CF.

Custom functions – funkcje indywidualnych nastawień użytkownika.

Czas B (B, bulb, czas T) – patrz B.

Czujnik krzyżowy – czujnik automatycznego nastawiania ostrości reagujący na linie poziome i pionowe.

Czułość – wrażliwość błony fotograficznej lub matrycy na światło.

Depth-on-field Preview – podgląd głębi ostrości.

Dobiegaczka – tryb automatycznego nastawiania ostrości polegający na korygowaniu w lustrzankach ostrości szybko poruszających się obiektów już po podniesieniu lustra.

Double Exposure – podwójna ekspozycja.

Dystorsja – jedna z aberracji geometrycznych polegająca na zniekształceniu obrazu (beczkowata, poduszkowata).

Ekspozycja (naświetlanie) – ilość światła, która została zarejestrowana przez materiał światłoczuły w czasie naświetlania. Zależy od czasu naświetlania regulowanego przez migawkę i natężenia światła określonego wielkością otworu przysłony.

E-TTL – pomiar światła lampy błyskowej przez obiektyw stosowany przez aparaty firmy Canon.

EXIF (Exchangeable Image File) – informacje zawierające dane o parametrach ekspozycji i ustawieniach aparatu, zapisane razem z obrazem w pliku zdjęciowym.

Exposure Modes – tryby naświetlania.

Exposure Value (EV) – wartość ekspozycji.

eXtreme Digital (xD) – karty pamięci obecne od czerwcu 2002 r., jako następca kart SM. Szybsze od kart starszych formatów – SmartMedia, MultiMedia Card oraz Memory Stick. Mniejsze wymiary w porównaniu do większości innych formatów, niski pobór mocy, duża wytrzymałość i odporność na zniszczenie.

Fill-in – dopalenie światłem lampy błyskowej w cienie obrazu.

Fill-in, Full Paper (wypełnienie) – sposób dopasowania zarejstrowanego zdjęcia do formatu odbitki/wydruku poprzez jego skadrowanie, ucięcie fragmentów obrazu z boków (przy zdjęciach pionowych) lub z góry i z dołu (przy zdjęciach poziomych). Zabieg ten powoduje utratę części ujęcia i zbliżenie pewnych elementów do krawędzi odbitki.

Filtr dolnoprzepustowy (lowpass filter) – filtr optyczny umieszczony przed matrycą światłoczułą, którego zadaniem jest odcięcie fal świetlnych o częstotliwościach wprowadzających zakłócenia w procesie próbkowaniu obrazu podczas jego zamiany na formę cyfrową. W rezultacie filtr dolnoprzepustowy zapobiega zjawisku aliasingu czyli schodkowania obrazu.

Fit-in, Full Image (dopasowanie) – sposób dopasowania zarejstrowanego zdjęcia do formatu odbitki/wydruku. Polega na wpasowaniu (poprzez przeskalowanie) całego kadru w format odbitki. Pojawiąją się wówczas dwa białe paski marginesów po bokach przy zdjęciach poziomych lub u góry i na dole przy zdjęciach pionowych.

Fisheye (rybie oko) – bardzo krótkoogniskowy i szerokokątny obiektyw z wyraźną dystorsją beczkowatą.

Flash – lampa błyskowa.

Fotografia analogowa – pojęcie, które zaczęło funkcjonować dla odróżnienia fotografii wykorzystującej aparat fotograficzny, w którym obraz rejestrowany jest na błonie światłoczułej, od fotografii cyfrowej. W fotografii analogowej w wyniku procesów fizyko-chemicznych utajony obraz zostaje wywołany i utrwalony. Poprzez optyczne powiększenie może być przeniesiony na światłoczuły papier fotograficzny, gdzie także w wyniku procesów fizyko-chemicznych zostaje wywołany i utrwalony.

Fotografia cyfrowa – metoda rejestracji elektronicznej nieruchomego obrazu przedmiotu. Najczęściej jest utożsamiana z aparatem cyfrowym, w którym sensor wrażliwy na światło, zamienia promieniowanie świetlne na impulsy elektryczne.

Geotagowanie (Geotagging, Geocoding) – łączenie geograficznych koordynatów z innymi obiektami, jak strony internetowe, wiadomości RSS, zdjęcia, filmy. Geotagi można dodać praktycznie do każdego zestawu danych posiadających datę i czas ich zebrania (tzw. time stamp). GeoTag składa się z szerokości i długości geograficznej oraz daty i czasu, a dodatkowo może zawierać wysokość, nazwę miejsca.

Głębia ostrości (obrazowa, przedmiotowa) – strefa, w której obraz jest zadowalającej ostrości, obejmująca obszar przed i za płaszczyzną ostrości. Zależy od odległości na jaką nastawiony jest obiektyw, ogniskowej obiektywu, przysłony i krążka rozproszenia. Rozkład głębi ostrości jest taki, że 1/3 jej część znajduje się przed płaszczyzną ostrości, a 2/3 za nią.

Golden Ratio Color Wheel – technologia odwzorowania kolorów w projektorach firmy BenQ wykorzystująca pięciosegmentowe koło kolorów. Rozwiązanie technologiczne, które zapewnia bardziej naturalne tony kolorów, pozwalające na stworzenie bogatego kolorystycznie obrazu dla wszystkich formatów sygnału wideo, zwłaszcza DVD, telewizji wysokiej rozdzielczości HDTV, a także utrzymania wysokiej jego jakości przy wyświetlaniu dynamicznych obrazów.

Gorąca stopka – sposób mocowania zewnętrznej lampy błyskowej na korpusie aparatu i połączenia z jego elektroniką.

Gorące piksele – wada matrycy światłoczułej polegająca na nadmiernym reagowaniu przez niektóre komórki na światło, w tych punktach obrazu piksele są jaśniejsze (powstaje tzw. szum).

Green Zone, Full Auto – „zielona” automatyka, automatyka programowana bez wpływu na sposób działania aparatu.

Histogram – graficzna reprezentacja danych o obrazie przedstawiająca na wykresie ilościowy udział w obrazie punktów o różnej jasności. Funkcją histogramu dydspoują programy do obróbki zdjęć, a także wiele aparatów cyfrowych.

IS (Image Stabilizer) – stabilizator obrazu, system oparty na żyroskopowym układzie sterującym grupą soczewek w obiektywach Canona, pozwalający na zmniejszenie rozmazań na zdjęciu wynikłych z drgań aparatu w czasie fotografowania.

ISO (International Standard Organization) – skrót oznaczający skalę czułości materiałów fotograficznych znormalizowaną przez International Standard Organization, przyjętą jako norma międzynarodowa.

i-TTL – pomiar światła lampy błyskowej przez obiektyw stosowany w aparatach Nikon.

Jasność obiektywu – zdolność obiektywu do przepuszczania światła, wyraża się kwadratem otworu względnego obiektywu. Potocznie – maksymalny otwór przysłony.

JPEG (Joint Photographic Experts Group, JPG) – najpopularniejszy format plików zdjęciowych, skompresowanych. Wykorzystuje kompresję stratną, czyli zmniejszenie wielkości pliku kosztem części danych, w skutek czego przy wyższych stopniach kompresji następuje spadek jakości obrazu.

Karta pamięci – wymienne urządzenie służące jako nośnik danych, na którym zapisywane są pliki zdjęciowe, filmowe, dŹwiękowe zarejestrowane przez aparat cyfrowy lub inne urządzenia. Wykorzystuje technologię pamięci flash z wyjątkiem standardu Microdrive, który jest miniaturowym dyskiem twardym.

Krążek rozproszenia – nieostry obraz punktu świetlnego tworzonego przez układ optyczny. Za ostre przyjmuje się obrazy, w których krążek rozproszenia jest nie większy niż 0,1 – 0,3 mm.

LCD (Liquid Crystal Display) – wyświetlacz ciekłokrystaliczny.

Lens – obiektyw.

Liczba przewodnia – określa maksymalną moc błysku lampy błyskowej. Wyrażona jest iloczynem użytej przysłony i odległości od przedmiotu, przy której uzyskamy prawidłową ekspozycję przy założeniu, że czułość materiału światłoczułego wynosi ISO 100/21 i odległość mierzona jest w metrach.

Liczba przysłony – określa wartość przysłony.

Live View – funkcja niektórych lustrzanek cyfrowych pozwalająca na podgląd obrazu na ekranie LCD podczas kadrowania.

Lustrzanka – typ aparatu fotograficznego, w którym światło padające przez obiektyw odbite jest od lustra i pada na matówkę, tworząc na niej obraz obserwowanego przez obiektyw przedmiotu.

Macro, Micro – zdolność obiektywu do fotografowania z małych odległości przy dużych skalach odwzorowania.

Manual (M) – tryb ręcznego doboru parametrów naświetlania.

Martwe piksele – komórki matrycy światłoczułej niereagujące na światło. Wada matrycy.

Matówka – półprzezroczysta, np. szklana, zmatowiona płytka w aparacie fotograficznym, na której tworzy się obraz rzutowany przez obiektyw aparatu. Umożliwia w aparacie podgląd obrazu.

Matryca światłoczuła (sensor obrazowy) – rodzaj przetwornika optyczno-elektronicznego przetwarzającego padające na niego światło na impulsy elektryczne. Impulsy z matrycy światłoczułej trafiają następnie do przetwornika analogowo-cyfrowego, gdzie są zamieniane na obraz w postaci cyfrowej. W fotografii cyfrowej stosuje się w tej chwili dwa podstawowe rodzaje matryc CCD i CMOS.

Memory Stick – karta pamięci, patrz MS.

Migawka – urządzenie służące do sterowania czasem naświetlania. Stosowane są migawki mechaniczne centralne lub szczelinowe, w prostszych modelach aparatów cyfrowych spotyka się migawkę elektroniczną, w której nie występuje element mechaniczny, a czas otwarcia migawki odpowiada czasowi uaktywnienia matrycy światłoczułej.

Monopod – statyw jednonożny.

MS (Memory Stick) – karty pamięci, w których zastosowano pamięć Flash EEPROM, opracowane przez Sony, zaprezentowane w 1999 r. Współpraca Sony z SanDiskiem zaowocowała na początku 2003 r. powstaniem dwóch nowych typów kart MS: MS Pro i MS Select. MS Pro ma większą pojemność i prędkość przesyłu danych. Karta MS Select składa się z dwóch oddzielnych pamięci, pomiędzy którymi użytkownik może się przełączać. W wersjach MS Duo oraz MS Pro Duo wielkość karty zredukowano o połowę. Dla nich stworzono odpowiednie przejściówki. Wersja MS Micro (M2) – to miniaturowa wersja karty MS o rozmiarach prawie czterokrotnie mniejszych od standardowej.

MMC (MultiMediaCard) – karty pamięci typu Flash, które zadebiutowały na rynku w 1997 r. Standard opracowany przez spółkę SanDisk Corporation oraz Siemens AG/Infineon Technologies AG. Odznaczają się wysoką wytrzymałością na warunki zewnętrzne. Mają podobne wymiary jak SD (minimalnie mniejsza grubość), identycznym zestawem styków i wewnętrzną architekturą – można jej używać zamiennie z kartą SD. Nie posiada zabezpieczenia przed skasowaniem plików, zapis zdjęć na nią jest wolniejszy niż w przypadku SD, a cena niższa.

Multiple Exposure – wielokrotna ekspozycja.

No Resize, Realsize, Auto Advance – sposób dopasowania zarejstrowanego zdjęcia do formatu odbitki/wydruku. Naświetlenie w formacie zadanym przez klienta, bez przeskalowywania i kadrowania, o ile format ten mieści się w granicach rozmiarów dostępnych w minilabie. Odbitka może zostać przycięta bez jakichkolwiek białych marginesów bądŹ umieszczona centralnie z szeroką ramką.

Ognisko obiektywu – punkt, w którym skupiają się promienie światła równoległe do osi optycznej obiektywu po załamaniu się w układzie soczewek obiektywu.

Ogniskowa obiektywu – odległość ogniska obiektywu od środka układu optycznego (układu soczewek) obiektywu. Od długości ogniskowej zależy wielkość obrazu przedmiotu.

OS (Optical Stabilizer) – układ optycznej stabilizacji obrazu.

Pamięć Flash – rodzaj pamięci EEPROM (Electrically-Erasable Programmable Read-Only Memory), pozwalającej na zapisywanie lub kasowanie wielu komórek pamięci podczas jednej operacji programowania. Jest to pamięć nieulotna – po odłączeniu zasilania nie traci swej zawartości.

Panning – szwenkowanie kamerą, panoramowanie. Fotografowanie poruszających się obiektów poprzez śledzenie ich aparatem, dzięki czemu można uzyskać ostry główny obiekt na rozmytm tle.

Paralaksa – niezgodność tego, co widzimy w celowniku aparatu z obrazem na zdjęciu, wynikająca z tego, że celownik znajdujący się ponad lub obok obiektywu ma nieco inne pole widzenia niż obiektyw. Widoczna szczególnie przy niewielkich odległościach fotografowania.

Piksel – punkt, jednostkowa porcja informacji o obrazie zapisanym w cyfrowej formie (bitmapy). Piksele (małe kwadraciki wypełnione jednolitym kolorem, ułożone w wierszach i kolumnach o zdefiniowanych współrzędnych) tworzą obraz, przyjmując ściśle wyliczoną wartość (obraz pochodzący z matrycy aparatu cyfrowego, skanera czy też po prostu grafika komputerowa). W przypadku matryc światłoczułych piksel utożsamiany jest często z fotodiodą, której zadaniem jest zamiana fotonów światła na ładunek elektryczny.

Piksele efektywne – piksele biorące udział w rejestracji obrazu i naświetlane przez obiektyw. Inne, pozostałe piksele, otaczające centralną, naświetlaną część matrycy mogą służyć na przykład do zdefiniowania czerni.

Predictive Focus Control – funkcja śledzenia obiektów z zachowaniem ostrości.

Programmed Auto Exposure, Programmed AE, Program AE, (P) – automatyka programowana, automatyczny dobór parametrów ekspozycji.

Przysłona (diafragma) – mechanizm sterujący wielkością otworu limitującego ilość światła (natężenie) padającego przez obiektyw na materiał światłoczuły lub matrycę światłoczułą. Najczęściej zbudowana jest z kilku do kilkunastu sierpowatych blaszek.

Punkt oczny – oznacza odległość oka od wizjera, przy której widzimy jeszcze cały dostępny w wizjerze obraz. Podawany w milimetrach.

RAW – format „surowych” plików zawierających informacje pochodzące z matrycy aparatu. Zapis kompletnych danych ze wszystkich pikseli z pominięciem obróbki na poziomie procesora (tzn. bez wyostrzania, definiowania kontrastu, kompresowania). Oryginalna informacja pochodząca z matrycy, która może być poddana zaawansowanej obróbce w programie graficznym.

Red-Eye Reduction (redukcja efektu czerwonych oczu) – redukcja efektu czerwonych oczu, funkcja pozwalająca zlikwidować czerwone źrenice osób sfotografowanych z użyciem wbudowanej lampy błyskowej. Są efektem zbyt bliskiego położenia lampy w stosunku do osi optycznej obiektywu.

Remote Control – zdalne wyzwalanie.

Rozdzielczość – zdolność układu optycznego lub materiału światłoczułego do rozróżnienia określonej ilości linii na milimetr. W przypadku aparatów cyfrowych określa liczbę pikseli obrazu lub matrycy.

Standardy rozdzielczości:

    • CGA 320 x 200

    • VGA 640 x 480

    • MDA 720 x 350

    • HGC 720 x 350

    • SVGA 800 x 600

    • WVGA 800 x 480
      WVGA 848 x 480
      WVGA 852 x 480
      WVGA 854 x 480
      WVGA 854 x 768

    • XGA 1024 x 768

    • WXGA 1280 x 720
      WXGA 1280 x 768
      WXGA 1280 x 800
      WXGA 1366 x 768

    • SGA 1280 x 960

    • SXGA 1280 x 1024

    • SXGA+ 1400 x 1050

    • UXGA 1600 x 1200

    • HD 1920 x 1080
      HD 2048 x 1080

    • QXGA 2048 x 1536

    • WQXGA 2560 x 1600

    • QSXGA 2560 x 2048

    • WQSXGA 3200 x 2048

    • QUXGA 3200 x 2400

    • WQUXGA 3840 x 2400

    • SXRD 4096 x 2160

    • HSXGA 5120 x 4096

    • WHXGA 5120 x 3200

    • WHSXGA 6400 x 4096

    • WHUXGA 7680 x 4800

Rybie oko – patrz Fisheye.

Samowyzwalacz – mechanizm umożliwiający samodzielne wyzwolenie migawki przez aparat z opóŹnieniem kilkusekundowym lub kilkunastosekundowym.

SD (Secure Digital) – standard kart pamięci stworzony w 1999 r. przez Panasonika, SanDiska i Toshibę, charakteryzuje się niskim poborem energii, szybkością dorównującą kartom CF oraz niewielkimi rozmiarami, stąd stosowany w małych aparatach kompaktowych i jako dodatkowy w profesjonalnych lustrzankach. Poza grubością, ich wymiary są identyczne jak kart MMC. Karty SD posiadają 9 wyprowadzeń oraz rzadko używaną funkcję zabezpieczenia danych chronionych prawami autorskimi przed kopiowaniem. Dodatkowo posiadają mały przełącznik zabezpieczający zapisane na karcie dane przed przypadkowym skasowaniem. Karty SD wystepują także w formie zminiaturyzowanej Micro SD stosowanej w telefonach komórkowych. Do korzystaniach w normalnych slotach kart SD potrzebna jest przejściówka. Zastosowanie technologi High Capacity pozwalającej na większą szybkość i pojemność kart zaznaczono w nazwach kart SD HC i Micro SD HC.

Self-timer – patrz samowyzwalacz.

Shutter – patrz migawka.

Shutter Seed – czas naświetlania.

Shutter-Priority (Tv, S) – preselekcja czasu, automatyczny dobór przysłony do wybranego czasu.

SLR (single-lens reflex) – lustrzanka jednoobiektywowa.

SM (SmartMedia) – standard Olympusa, Fujifilm i Toshiby z 1996 r., porzucony na rzecz kart eXtremeDigital (xD). Karta nie posiada własnego kontrolera, co obniża koszty jej produkcji i czasami cenę. Kontroler jest wbudowany w aparaty, ale jego wersje sprzed 2001 r. nie są kompatybilne z kartami o pojemności większej niż 32 MB, wprowadzonymi na rynek później.

Stabilizacja obrazu – zdolność aparatu do niwelowania efektu poruszenia aparatu w trakcie fotografowania, szczególnie użyteczna przy korzystaniu z większych ogniskowych obiektywu lub fotografowaniu przy dłuższym czasie otwarcia migawki. Może być cyfrowa lub mechaniczna (zdecydowanie lepsza).

Szum – efekt ziarnistości, pogorszenia jakości poprzez obecność kolorowych plamek, powstałych wskutek wzmocnienia sygnału matrycy w następstwie podwyższania czułości ISO lub fotografawania w słabych warunkach oświetleniowych.

TTL (through-the-lens) – system pomiaru światła przez obiektyw.

Viewfinder – celownik.

VR (Vibration Reduction) – układ redukujący drgania. Patrz stabilizacja obrazu.

Widget (widżet, widżet pulpitu) – mały program uruchamiany na pulpicie użytkownika, oferujący użyteczne informacje lub funkcje (zazwyczaj tylko jedną funkcję).

xD (eXtreme Digital) – karty pamięci obecne od czerwca 2002 r., jako następca kart SM. Szybsze od kart starszych formatów – SmartMedia, MultiMedia Card oraz Memory Stick. Mniejsze wymiary w porównaniu do większości innych formatów, niski pobór mocy, duża wytrzymałość i odporność na zniszczenie.

Zdjęcia seryjne – funkcja umożliwiająca wykonanie serii zdjęć przy jednym naciśnięciu (i przytrzymaniu) spustu migawki.

Top
font